«Γιώργος Σεφέρης. Ανάμεσα στη Διπλωματία και την ποίηση» από τον πεζογράφο-διπλωμάτη Βασίλη Παπαδόπουλο
15:34 - 07 Μαρτίου 2019
«Γιώργος Σεφέρης. Ανάμεσα στη Διπλωματία και την ποίηση» είναι το πρώτο βιβλίο που κυκλοφόρησε φέτος στο πλαίσιο της συλλογής «Βιβλιοθήκη Νεοελληνικής Λογοτεχνίας», από τις Εκδόσεις Omonia στο Βουκουρέστι.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για δοκίμιο που αφιερώνει στον Έλληνα ποιητή και διπλωμάτη, τιμημένο με Βραβείο Νόμπελ, Γιώργο Σεφέρη (1900-1971), ο διπλωμάτης και πεζογράφος Βασίλης Παπαδόπουλος, Πρέσβης της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Βουκουρέστι.
Το βιβλίο έχει ως σημείο εκκίνησης ένα συνέδριο που έλαβε χώρα στο πλαίσιο μια εκτενούς και αξιομνημόνευτης εκδήλωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2018.
Το κείμενο, εμπλουτισμένο και με πρόσθετα σχόλια, προσφέρει σήμερα στον Ρουμάνο συγγραφέα τις βασικές συντεταγμένες της 37χρονης διπλωματικής σταδιοδρομίας του Γιώργου Σεφέρη, ο οποίος διατέλεσε, μεταξύ άλλων, Πρέσβης στο Λίβανο, διαπιστευμένος και στη Συρία, την Ιορδανία και το Ιράκ, και στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και της ποιητικής του πορείας, από το ντεμπούτο του, το 1931, με τη συλλογή Στροφή.
Κατά την άποψη του συγγραφέα, «είναι μια στροφή του ποιητή προς τον έξω κόσμο, με την απόφαση να τυπώσει τα ποιήματά του για πρώτη φορά», μέχρι την τελευταία συλλογή που εκδόθηκε, το 1966, με τίτλο `Τρία κρυφά ποιήματα`, που αποτελεί ένα είδος λογοτεχνικής διαθήκης, με εκφραστική πυκνότητα και σαφήνεια που σπάνια συναντά κανείς.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνει ο συγγραφέας και στα δοκίμια, στο ημερολόγιο, που δημοσιεύτηκε σε εφτά τόμους με τον τίτλο Μέρες, καθώς και στο πολιτικό έργο του Σεφέρη, από όπου μαθαίνουμε λεπτομέρειες – για πρώτη φορά, για τον Ρουμάνο αναγνώστη – από το εργαστήριο του ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή, αλλά και από το γραφείο του διπλωμάτη.
Το δίλημμα που έζησε ο Σεφέρης για ολόκληρες δεκαετίες, περνώντας καθημερινά από την ψυχρή και ακριβή διπλωματική γλώσσα στις ποικίλες λογοτεχνικές του ενασχολήσεις, δε θα μπορούσε να το καταλάβει και το αποκωδικοποιήσει κανείς καλύτερα από έναν διπλωμάτη συγγραφέα, όπως είναι ο συγγραφέας αυτού του δοκιμίου, αναφέρεται.
«Ήταν υποχρεωμένος να γράφει καθαρεύουσα στην υπηρεσία και δημοτική στην ποίηση και τα πεζά του, να χρησιμοποιεί άλλο ύφος, με άλλη δομή και βεβαίως με άλλους στόχους για κάθε μία από τις ενασχολήσεις του. Παραδόξως όμως υπήρχε ένα κοινό στοιχείο, δηλαδή η περιγραφή της πραγματικότητας στην οποία ζούσε, όσο πιο καθαρά και όσο πιο αντικειμενικά μπορούσε, άλλοτε με την ψυχρή αποστασιοποίηση του διπλωμάτη, που οφείλει να περιγράψει στην Αθήνα με ακρίβεια τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις της χώρας στην οποία έχει τοποθετηθεί, κι άλλοτε με τη διεισδυτική αισθαντικότητα του ποιητή που αισθάνεται την ανάγκη να περιγράψει τον κόσμο που τον περιβάλλει, τις αγωνίες και τα συναισθήματα των ανθρώπων και του εαυτού του, τα μεγάλα ζητήματα του κόσμου», αναφέρει ο συγγραφέας.
Τα αποσπάσματα διάσημων ποιημάτων του Σεφέρη και της αλληλογραφίας του, οι σημειώσεις από το ημερολόγιό του, οι λεπτομέρειες από τη στιγμή της απονομής του Βραβείου Νόμπελ το 1963, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο αυτό το γεγονός επηρέασε τον ίδιο τον συγγραφέα, αυξάνοντας την αυστηρότητά του απέναντι στο έργο του, είναι μερικά σημεία αναφοράς που έχουν ως στόχο να φωτίσουν τις πολλαπλές όψεις μίας από τις πιο πολύπλοκες προσωπικότητες της ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, προστίθεται.
Η ρουμανική μετάφραση ανήκει στον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου Tudor Dinu και στη μεταπτυχιακή φοιτήτρια Georgiana Moscu. Ολόκληρη τη δίγλωσση έκδοση επιμελήθηκε ο Tudor Dinu.
Σχετικά με τον συγγραφέα
Γεννημένος στην Αθήνα το 1960, ο Βασίλης Παπαδόπουλος αποφοίτησε το 1982 τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε δύο μεταπτυχιακά (στο διεθνές δίκαιο, το 1983, και στο ευρωπαϊκό δίκαιο, το 1984) στο Πανεπιστήμιο Nancy της Γαλλίας. Υπήρξε λέκτορας σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, διεθνών και πολιτιστικών σχέσεων.
Από το 1985 ακολούθησε διπλωματική σταδιοδρομία, καταλαμβάνοντας αξιώματα στα κεντρικά του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων, στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Σαν Φρανσίσκο (ΗΠΑ) και στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΗΕ (Νέα Υόρκη). Τέλεσε Γραμματέας Α΄ στην Πρεσβεία της Ελλάδας στη Μπανγκόκ (Ταϊλάνδη) (1996-1999), Πρέσβης της Ελλάδας στην Ουκρανία και τη Δημοκρατία της Μολδαβίας (2013-2016), από τον Οκτώβριο του 2016 είναι Πρέσβης της Ελλάδας στο Βουκουρέστι.
Παραχώρησε διαλέξεις επί θεμάτων φιλοσοφίας, φιλοσοφίας του πολιτισμού, γλώσσας και λογοτεχνίας. Το βιβλίο του με τίτλο Στην Άπω Ανατολή. Εντυπώσεις ενός διπλωμάτη, που εκδόθηκε το 2002 στο πλαίσιο της συλλογής «Οι Τόποι» των αθηναϊκών εκδόσεων Περίπλους, περιλαμβάνει εντυπώσεις από τα ασιατικά κράτη όπου εργάστηκε (Ταϊλάνδη) ή ταξίδεψε (Ινδονησία, Κίνα, Μιανμάρ).
Το μυθιστόρημα Όλυα. Δυο χειμώνες και μια άνοιξη (Αθήνα, 2008), μια ρεαλιστική απεικόνιση του κοινωνικού και πολιτικού περιβάλλοντος της μετασοβιετικής Ουκρανίας, μεταφράστηκε στα ουκρανικά (Κίεβο, 2014), στα ρωσικά και στα ρουμανικά (Βουκουρέστι, 2018).
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, πρόκειται για δοκίμιο που αφιερώνει στον Έλληνα ποιητή και διπλωμάτη, τιμημένο με Βραβείο Νόμπελ, Γιώργο Σεφέρη (1900-1971), ο διπλωμάτης και πεζογράφος Βασίλης Παπαδόπουλος, Πρέσβης της Ελληνικής Δημοκρατίας στο Βουκουρέστι.
Το βιβλίο έχει ως σημείο εκκίνησης ένα συνέδριο που έλαβε χώρα στο πλαίσιο μια εκτενούς και αξιομνημόνευτης εκδήλωσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Βουκουρεστίου τον Απρίλιο του 2018.
Το κείμενο, εμπλουτισμένο και με πρόσθετα σχόλια, προσφέρει σήμερα στον Ρουμάνο συγγραφέα τις βασικές συντεταγμένες της 37χρονης διπλωματικής σταδιοδρομίας του Γιώργου Σεφέρη, ο οποίος διατέλεσε, μεταξύ άλλων, Πρέσβης στο Λίβανο, διαπιστευμένος και στη Συρία, την Ιορδανία και το Ιράκ, και στη Μεγάλη Βρετανία, καθώς και της ποιητικής του πορείας, από το ντεμπούτο του, το 1931, με τη συλλογή Στροφή.
Κατά την άποψη του συγγραφέα, «είναι μια στροφή του ποιητή προς τον έξω κόσμο, με την απόφαση να τυπώσει τα ποιήματά του για πρώτη φορά», μέχρι την τελευταία συλλογή που εκδόθηκε, το 1966, με τίτλο `Τρία κρυφά ποιήματα`, που αποτελεί ένα είδος λογοτεχνικής διαθήκης, με εκφραστική πυκνότητα και σαφήνεια που σπάνια συναντά κανείς.
Ιδιαίτερη προσοχή δίνει ο συγγραφέας και στα δοκίμια, στο ημερολόγιο, που δημοσιεύτηκε σε εφτά τόμους με τον τίτλο Μέρες, καθώς και στο πολιτικό έργο του Σεφέρη, από όπου μαθαίνουμε λεπτομέρειες – για πρώτη φορά, για τον Ρουμάνο αναγνώστη – από το εργαστήριο του ποιητή, δοκιμιογράφου και μεταφραστή, αλλά και από το γραφείο του διπλωμάτη.
Το δίλημμα που έζησε ο Σεφέρης για ολόκληρες δεκαετίες, περνώντας καθημερινά από την ψυχρή και ακριβή διπλωματική γλώσσα στις ποικίλες λογοτεχνικές του ενασχολήσεις, δε θα μπορούσε να το καταλάβει και το αποκωδικοποιήσει κανείς καλύτερα από έναν διπλωμάτη συγγραφέα, όπως είναι ο συγγραφέας αυτού του δοκιμίου, αναφέρεται.
«Ήταν υποχρεωμένος να γράφει καθαρεύουσα στην υπηρεσία και δημοτική στην ποίηση και τα πεζά του, να χρησιμοποιεί άλλο ύφος, με άλλη δομή και βεβαίως με άλλους στόχους για κάθε μία από τις ενασχολήσεις του. Παραδόξως όμως υπήρχε ένα κοινό στοιχείο, δηλαδή η περιγραφή της πραγματικότητας στην οποία ζούσε, όσο πιο καθαρά και όσο πιο αντικειμενικά μπορούσε, άλλοτε με την ψυχρή αποστασιοποίηση του διπλωμάτη, που οφείλει να περιγράψει στην Αθήνα με ακρίβεια τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις της χώρας στην οποία έχει τοποθετηθεί, κι άλλοτε με τη διεισδυτική αισθαντικότητα του ποιητή που αισθάνεται την ανάγκη να περιγράψει τον κόσμο που τον περιβάλλει, τις αγωνίες και τα συναισθήματα των ανθρώπων και του εαυτού του, τα μεγάλα ζητήματα του κόσμου», αναφέρει ο συγγραφέας.
Τα αποσπάσματα διάσημων ποιημάτων του Σεφέρη και της αλληλογραφίας του, οι σημειώσεις από το ημερολόγιό του, οι λεπτομέρειες από τη στιγμή της απονομής του Βραβείου Νόμπελ το 1963, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο αυτό το γεγονός επηρέασε τον ίδιο τον συγγραφέα, αυξάνοντας την αυστηρότητά του απέναντι στο έργο του, είναι μερικά σημεία αναφοράς που έχουν ως στόχο να φωτίσουν τις πολλαπλές όψεις μίας από τις πιο πολύπλοκες προσωπικότητες της ελληνικής και παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ου αιώνα, προστίθεται.
Η ρουμανική μετάφραση ανήκει στον καθηγητή του Πανεπιστημίου του Βουκουρεστίου Tudor Dinu και στη μεταπτυχιακή φοιτήτρια Georgiana Moscu. Ολόκληρη τη δίγλωσση έκδοση επιμελήθηκε ο Tudor Dinu.
Σχετικά με τον συγγραφέα
Γεννημένος στην Αθήνα το 1960, ο Βασίλης Παπαδόπουλος αποφοίτησε το 1982 τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και έκανε δύο μεταπτυχιακά (στο διεθνές δίκαιο, το 1983, και στο ευρωπαϊκό δίκαιο, το 1984) στο Πανεπιστήμιο Nancy της Γαλλίας. Υπήρξε λέκτορας σε πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού επί θεμάτων εξωτερικής πολιτικής, διεθνών και πολιτιστικών σχέσεων.
Από το 1985 ακολούθησε διπλωματική σταδιοδρομία, καταλαμβάνοντας αξιώματα στα κεντρικά του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών Υποθέσεων, στο Γενικό Προξενείο της Ελλάδας στο Σαν Φρανσίσκο (ΗΠΑ) και στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΗΕ (Νέα Υόρκη). Τέλεσε Γραμματέας Α΄ στην Πρεσβεία της Ελλάδας στη Μπανγκόκ (Ταϊλάνδη) (1996-1999), Πρέσβης της Ελλάδας στην Ουκρανία και τη Δημοκρατία της Μολδαβίας (2013-2016), από τον Οκτώβριο του 2016 είναι Πρέσβης της Ελλάδας στο Βουκουρέστι.
Παραχώρησε διαλέξεις επί θεμάτων φιλοσοφίας, φιλοσοφίας του πολιτισμού, γλώσσας και λογοτεχνίας. Το βιβλίο του με τίτλο Στην Άπω Ανατολή. Εντυπώσεις ενός διπλωμάτη, που εκδόθηκε το 2002 στο πλαίσιο της συλλογής «Οι Τόποι» των αθηναϊκών εκδόσεων Περίπλους, περιλαμβάνει εντυπώσεις από τα ασιατικά κράτη όπου εργάστηκε (Ταϊλάνδη) ή ταξίδεψε (Ινδονησία, Κίνα, Μιανμάρ).
Το μυθιστόρημα Όλυα. Δυο χειμώνες και μια άνοιξη (Αθήνα, 2008), μια ρεαλιστική απεικόνιση του κοινωνικού και πολιτικού περιβάλλοντος της μετασοβιετικής Ουκρανίας, μεταφράστηκε στα ουκρανικά (Κίεβο, 2014), στα ρωσικά και στα ρουμανικά (Βουκουρέστι, 2018).